2.21.210 Inventaris van het archief van de familie Lely, 1712-1979
Het archief bevat grotendeels stukken afkomstig van ir. Cornelis Lely (1854-1929): briefwisseling, o.a. aan zijn kinderen; stukken betreffende zijn persoonlijke leven als (familie)foto's, diploma's; stukken betreffende zijn openbaar leven als civiel ingenieur en als minister, als lid van de Eerste-en Tweede Kamer en als gouverneur van Suriname; stukken betreffende zijn overlijden en zijn nalatenschap; daarnaast stukken betreffende andere familieleden, waaronder correspondentie, foto's en twee familie-memorialen.Lees meerLees minder
Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.
Archiefdienst
Nationaal Archief
Locatie
Den Haag
Archiefvormers
Familie Lely
Familie Koch
Lely, ir. Cornelis (1854-1929)
Samenvatting van de inhoud van het archief
Het archief bevat grotendeels stukken afkomstig van ir. Cornelis Lely (1854-1929): briefwisseling, o.a. aan zijn kinderen; stukken betreffende zijn persoonlijke leven als (familie)foto's, diploma's; stukken betreffende zijn openbaar leven als civiel ingenieur en als minister, als lid van de Eerste- en Tweede Kamer en als gouverneur van Suriname; stukken betreffende zijn overlijden en zijn nalatenschap; daarnaast stukken betreffende andere familieleden, waaronder correspondentie, foto's en twee familie-memorialen.
Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
De belangrijkste persoonlijkheid van de familie Lely ( Een genealogie van de familie Lely is opgenomen in ) Nederlands Patriciaat 42 (1956), pp. 213-224. is Cornelis Lely (1854-1929), wiens naam blijvend is verbonden met het ontstaan van het IJsselmeer en de daarin verrichte landaanwinningen. Driemaal minister van Waterstaat, vooraanstaand liberaal politicus, is hij ook onsterfelijk als pionier op het gebied van de sociale wetgeving en op de innovatie van het gehele verkeers- en waterstaatsbeleid van Nederland. Omdat zijn leven elders uitvoerig is beschreven ( Behalve de hierna te noemen biografie van mr. K. Jansma bevindt zich ook een korte levensbeschrijving in het ) Biografisch woordenboek van Nederland , deel I ('s-Gravenhage, 1979), pp. 331-332. , zal hier worden volstaan met een achter deze inleiding geplaatst kort biografisch overzicht. Lely had drie zoons, die allen ingenieur worden. Jan en Cornelis zouden in de directie van de Dienst Zuiderzeewerken het werk van hun vader voortzetten; Anton werd chemicus en speelde een belangrijke rol in het ENKA-AKU-concern.
Datum
Gebeurtenis
23 september 1854
Geboren als zoon van Jan Lely en Adriana Maria Elisabeth van Houten in Amsterdam.
1866-1871
Leerling aan de Rijks-H.B.S. met vijfjarige cursus.
1871-1875
Student aan de Polytechnische School in Delft.
1875-1876
Werkzaam bij de nauwkeurigheids-waterpassing van dr. L. Cohen Stuart.
1876-1878
Buitengewoon opzichter bij Staatsspoorwegen.
1878-1881
Buitengewoon opzichter bij Rijkswaterstaat.
22 december 1881
Huwelijk met Gerarda Jacoba van Rinsum.
1881-1883
Ingenieur bij de Rijkscommissie voor Graadmeting en Waterpassing.
20 januari 1883
Geboorte van Jan Lely (1883-1945).
1883-1885
Ingenieur bij het waterschap De Schipbeek in Deventer.
9 juli 1885
Geboorte van Cornelis Willem Lely (1885-1932).
1885-1886
Ambteloos
1886-1891
Ingenieur bij de Zuiderzee-Vereeniging.
1891-1893
Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid Instelling van een staatscommissie inzake de Zuiderzee.
1893-1897
Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
11 juni 1897
Geboorte van Anton Lely (1897-1976).
1897-1901
Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid: - totstandbrenging van een wet op de ongevallenverzekering. - wetsvoorstel inzake de Afsluitdijk en de aanleg van de Wieringermeer. - oprichting van het Staatsmijnbedrijf. - verbreding van het Noordzeekanaal, wijziging van de oeververbinding. - aanleg van een vissershaven in Scheveningen.
1901-1902
Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
1902-1905
Gouverneur van Suriname: - aanleg van de spoorweg Paramaribo-Lawagebied. - poging tot kanalisatie van de Marowijne.
1905-1908
Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
1908-1913
Lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal en Wethou der van Openbare Werken in Den Haag.
1913-1918
Minister van Waterstaat: - aanneming van de wet op de afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee. - verbetering van Noordzeekanaal en Nieuwe Waterweg. - ontwerp-wet op de ouderdomsverzekering.
1 augustus 1914
Overlijden van Gerarda Jacoba van Rinsum.
1918-1922
Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
1919-1929
Voorzitter van de Zuiderzeeraad.
Maart 1921.
Nederlands gedelegeerde bij de internationale doorvoerconferentie van de Volkenbond.
22 januari 1929
Overleden in 's Gravenhage.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Het archief is na de dood van Cornelis Lely over verschillende nakomelingen verspreid geraakt. Zij werden alle geraadpleegd door K. Jansma, die in 1948 een biografie schreef onder de titel Lely, de bedwinger der Zuiderzee. Uit dit werk blijkt, hoe de belangrijkste politieke opvattingen, de levensovertuiging en de levenswijze van zijn onderwerp vooral tot uiting kwamen in de briefwisseling aan zijn kinderen. De stukken, waaruit hij citeerde, zijn voornamelijk afkomstig geweest van Jan Lely; zelf bracht hij hierin een ordening aan, die later werd verstoord, doordat ook dit gedeelte over verschillende nakomelingen werd verspreid.
In de loop der jaren werden de archiefstukken van C. Lely, samen met die van zijn nakomelingen en familieleden deel voor deel aan de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief overgedragen. In 1977 schonk mevrouw J.E. Lely-Koch een zending foto's en knipsels, afkomstig van C. Lely, aan de Tweede Afdeling In samenwerking met het toenmalige Centrale Register van Familiearchieven werd toen gepoogd het overige deel van dit archief op te sporen en te verwerven. In 1981 volgde een schenking van ir. C.W. Lely uit Gouda, in januari 1983 een bewaargeving van mr. J. Lely in Rijswijk. Dit waren de stukken, die in het bezit waren van Jan Lely. In december 1983 schonk J.W. Heringa uit Leiden archivalia van enkele familieleden van C. Lely. In de jaarwisseling van 1986-1987 gaf mevrouw J. van Marken-Lely de stukken van haar vader Adolf Lely en zijn verwanten in bewaring, als aanvulling van hetgeen tien jaar tevoren door haar moeder, mevrouw J.E. Lely-Koch, was overgedragen. ( Correspondentie van de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief, 1976 D 1059, 1976; 1977 D 9.117; 1978 D 9.131; 1980 D 9.197; 1981 D 9.316; 1982 D 9.18; 1983 D 9.12; 1984 D 9.2. Vanaf 1986 zijn de stukken geborgen in code X.4.237 dossier-Lely. ) Deze stukken zijn aangevuld met enkele verspreid aangetroffen brochures en dossiers uit diverse ministeriearchieven. In 2003 werden daar nog twee Familie-memorialen uit de 18e en 19e eeuw bijgevoegd onder inventarisnrs. 299 en 300.
Inbewaringgeving van een particulier archief, niet in eigendom verkregen
Inhoud en structuur van het archief
Verantwoording van de bewerking
In 1983 werd het archief-Lely van een inventaris voorzien. Hierop volgden verschillende supplementen. De noodzaak deed zich sedertdien gevoelen om ook deze supplementen systematisch in deze inventaris onder te brengen. Daarom is besloten een nieuwe inventaris te maken, waarin echter nog een definitieve nummering is aangebracht, zodat nader te verwachten aanvullingen van verwanten van de heer Heringa hierin alsnog kunnen worden ingevoegd. De herziene versie van de inventaris werd voltooid door drs. J.A.A. Bervoets, chartermeester bij de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 398 C. Lely, nummer toegang 2.21.210, inventarisnummer ...
VERKORT: NL-HaNA, Lely, 2.21.210, inv.nr. ...
Verwant materiaal
Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Voor nadere conservering en beschikbaarstelling voor het publiek overgebracht naar het filmarchief van de Rijksvoorlichtingsdienst.
Deze vertaling is automatisch gegenereerd en kan fouten bevatten. Pagina's die persoonlijke informatie bevatten worden vanwege de privacy niet automatisch vertaald en zijn alleen beschikbaar in het Engels. Lees hier meer over onze vertaalde website.