Terug naar zoekresultaten

2.13.221 Inventaris van de collectie van de Directeur Archief Koninklijke Landmacht van het Ministerie van Defensie, (1906) 1939-1949

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.13.221
Inventaris van de collectie van de Directeur Archief Koninklijke Landmacht van het Ministerie van Defensie, (1906) 1939-1949

Auteur

Informatiebeheer/SIB

Versie

25-02-2019

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2015 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Ministerie van Defensie: Collectie Directeur Archief Koninklijke Landmacht
Def: Dir. Archief KL

Periodisering

archiefvorming: 1939-1949
oudste stuk - jongste stuk: 1906-1949

Archiefbloknummer

D126

Omvang

; 50 inventarisnummer(s) 2,10 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in heten enkele stukken zijn in het.
Nederlands
Duits

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Archieven Koninklijke Landmacht en Departement van Defensie

Samenvatting van de inhoud van het archief

De stukken zijn aangetroffen in het archief dat gevormd is door de Directeur Archief Koninklijke Landmacht. Dit is gebeurd op basis van een bevel van de Chef der Afdeling Landmacht van het Algemeen Hoofdkwartier, d.d. 12 juli 1940, nr. 1892. Het betreft hier een collectie van stukken en dossiers betreffende (de)mobilisatie, instructies, orders, inlichtingen, opbouw, afbouw van het leger van de Zee- en Landmacht en het Departement van Defensie. De periode betreft vooral de voorbereiding, tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog. Aanwezig is ook een aantal luchtfoto’s en topografische kaarten.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
In november 1940 werd de Luitenant-kolonel b.d. G. Fabius door het Hoofd van het Afwikkelingsbureau Departement van Defensie, ritmeester B.R.P.F. Hasselman, verzocht de leiding op zich te willen nemen van een op te richten archief. Daarin zouden alle nog aanwezige archieven van de Zee- en Landmacht worden verenigd en bewerkt. De eerste benaming luidde: “Weermachts Archief”. Deze naam werd op verzoek van de directeur G. Fabius in 1941 gewijzigd in: “Nederlandsch Weermachts Archief”. In het najaar van 1945 werden de archieven van de marine door het Departement van Marine teruggenomen. Daarna werd na goedkeuring door de Minister van Oorlog de naam: “Archief Koninklijke Landmacht” ingevoerd en werd op 24 november 1945 opgenomen in de sectie Krijgsgeschiedenis van de Generale Staf. Fabius nam op 31 augustus 1950 op 65 jarige leeftijd afscheid als directeur.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Het is niet duidelijk wanneer de uiteindelijke collectie gevormd is. Gezien de datering van de stukken is dit waarschijnlijk voor 1950 geweest. Het archief stond toen in de Wittepoortkazerne in Leiden. In 1959 zijn van daar een groot aantal zgn. “medische archieven” overgegaan naar de Inspectie Geneeskundige Dienst der Koninklijke Landmacht (IGDKL). De reden van de verplaatsing van de collectie is niet meer te achterhalen daar het in dit geval geen medisch archief betreft. Uiteindelijk is het archief na de opheffing van de IGDKL geplaatst bij het vm. Centraal Medisch Archief in Leiden (CMA). Het CMA is in 1999 opgegaan in het voormalig Centraal Archievendepot (CAD).
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
Het archief bestaat uit stukken en dossiers betreffende (de)mobilisatie, instructies, orders, inlichtingen, opbouw, afbouw van het leger van de Zee- en Landmacht en het Departement van Defensie. De periode betreft vooral de voorbereiding, tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog. Aanwezig zijn ook een aantal luchtfoto’s en topografische kaarten.
Selectie en vernietiging
Besloten is het archief te bewerken en te ontsluiten. Dit heeft geresulteerd in deze toegang. Aangezien het hier Tweede Wereldoorlog gerelateerd archief betreft zijn tijdens de bewerking van het archief geen archiefbescheiden vernietigd. Aangetroffen was een aantal liassen. Na verwijdering van de liassen zijn de daarin aangetroffen onderwerpen of stukken afzonderlijk beschreven. Ook de overige aangetroffen omslagen met onderwerpen zijn beschreven en opgenomen. Het archief is vervolgens ontdaan van alle ijzeren bindmiddelen en in zuurvrije mappen en dozen verpakt. De opgevouwen luchtfoto’s zijn uitgevouwen en in een afwijkend formaat dozen opgenomen (inv.nr. 43, 44 en 45). In voorkomend geval zijn ook de stafkaarten uitgevouwen en in een afwijkend formaat doos opgenomen (inv.nr. 47-50).
Aanvullingen
Er worden geen aanvullingen verwacht.
Verantwoording van de bewerking
Het aangetroffen archief was gedeeltelijk verpakt in een aantal liassen met daarin geordend op onderwerp en/of datum van het stuk. Er zijn ook een aantal aangelegde omslagen op onderwerp aangetroffen. Gezien de toestand van de liassen is in overleg met het NA besloten deze te verwijderen, de inhoud te beschrijven en de volgorde van de in omslagen opgenomen stukken in stand te houden. Verder zijn een vijftiental grote opgevouwen luchtfoto’s aangetroffen. Deze bestaan uit meerdere aan elkaar geplakte en overlappende kleinere foto’s. Ook zijn er topografische stafkaarten aanwezig welke soms op een linnen ondergrond zijn geplakt of gedrukt.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Voor zover bekend zijn er geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Defensie: Collectie Directeur Archief Koninklijke Landmacht, nummer toegang 2.13.221, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Def: Dir. Archief KL, 2.13.221, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
​Inventaris van het archief van het Ministerie van Oorlog: Openbaar Verbaalarchief en Gedeponeerde archieven, (1811) 1813-1945 (1952), zie toegang 2.13.01.
​Inventaris van het archief van het Hoofdkwartier Veldleger (1891) 1907-1942 (1947), toegang 2.13.16.
​Inventaris van het archief van de Nederlands Liaison Officier bij het Algemeen Hoofdkwartier te New Delhi en de Nederlands East Indies Liaison Mission bij het Hoofdkwartier Allied Land Forces South East Asia, 1942-1946, zie toegang 2.13.130.
​Inventaris van de archieven van de Ordedienst en de Binnenlandse Strijdkrachten, en Afwikkelingsbureau, 1941-1956, zie toegang 2.13.137.