Terug naar zoekresultaten

2.27.05 Inventaris van de archieven van de Radioraad; Algemene Programma Commissie; Indië Programmacommissie; Radio Omroep Controle Commissie; Televisieraad, 1929-1969

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaalBijlagen

Archief

Titel

2.27.05
Inventaris van de archieven van de Radioraad; Algemene Programma Commissie; Indië Programmacommissie; Radio Omroep Controle Commissie; Televisieraad, 1929-1969

Auteur

Centrale Archief Selectiedienst

Versie

23-06-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2003 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk: Radioraad, Algemene Programma Commissie, Indië Programmacommissie, Radio Omroep Controle Commissie en de Televisieraad
CRM / Radio en Televisie cies.

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1929-1969

Archiefbloknummer

X23933

Omvang

; 369 inventarisnummer(s) 27,60 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het
Nederlands

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk / Radioraad / Algemene Programma Commissie / Indië Programmacommissie / Radio Omroep Controle Commissie / Televisieraad, , 1929-1969

Samenvatting van de inhoud van het archief

De Radioraad werd in 1929 geïnstalleerd door de minister van Waterstaat. Hij had tot taak de regering van advies te dienen omtrent ontwikkelingen rond de radio-omroep. De Raad werd in 1969 opgeheven.
De inventaris bevat de archieven van de Radioraad, de rechtstreeks daaronder ressorterende commissies en de archieven van de door hun taakstelling nauw met de Radioraad verbonden Algemene Programma Commissie, Indië Programma Commissie, Radio Omroep Controle Commissie en Televisieraad. Tevens werd in deze inventaris opgenomen het archief van de voorzitter van de Radioraad, prof. mr. P.C. Gerbrandy.
Het archief bevat voornamelijk vergaderstukken (notulen, agenda's), adviezen met betrekking tot diverse onderwerpen, staten en grafieken, (jaar)verslagen, rapporten en nota's.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Radioraad, 1929-1969
De Radioraad dankt zijn ontstaan aan artikel 2 van de wet van 12 mei 1928 (Stb. 169) houdende aanvulling en wijziging van de Telegraaf- en Telefoonwet 1904. De installatie van de Radioraad geschiedde door de minister van Waterstaat op 29 januari 1929.
De taak van de Radioraad werd in de wet als volgt omschreven: 'Er is een Radio-raad die, zowel op daartoe door onzen Minister gedaan verzoek, als uit eigen beweging, voorlichting geeft aan de Regeering omtrent alle met den radio-omroep in verband staande onderwerpen'. De werkzaamheden van de raad bestonden hoofdzakelijk uit voorbereiding van een omroepwetgeving, werkzaamheden die door de oorlogstijd werden onderbroken en onderweg herhaaldelijk werden beinvloed door de opkomst van nieuwe technieken, door het verlangen naar grotere openheid en grotere differentiatie.
Met ingang van de inwerkingtreding van de Omroepwet op 29 mei 1969 werd de Radioraad opgeheven en opgevolgd door de Omroepraad. ( Wet van 12 mei 1928, Staatsblad (Stbl.) nr. 169. Inventarisnummer (inv.nr.) 10. )
Naast de Radioraad hielden de Algemeen Programma Commissie (APC), de Indië Programma Commissie (IPC) en de Radio Omroep Controle Commissie alsook de Televisieraad zich met het radio- en televisievraagstuk bezig. Deze commissies waren verschillend van aard. Zij vervulden hun werkzaamheden onafhankelijk van maar wel in nauwe samenwerking met de Radioraad.
De andere commissies - er waren o.a. een zendtijdcommissies en een juridische commissie - droegen een adviserend en werkvoorbereidend karakter. Zij waren onderdeel van de Radioraad en de Televisieraad.
Algemeen Programma Commissie (APC), 1930-1941
De Algemeen Programma Commissie was ingesteld bij beschikking van de minister van Waterstaat van 10 juni 1930 (Stcrt. 123). Zij kreeg als taak het keuren van het Algemeen Programma voor de radio-omroep. Dit Algemeen Programma moest van zodanige aard zijn 'dat aan den inhoud niemand redelijkerwijze aanstoot kan nemen'. De omroepen waren gehouden de APC vier weken voor de geplande uitzending in kennis te stellen 'van woord-, toon- of beeldinhoud van ontspannenden, leerzamen, aestethischen of ethischen aard' van het Algemeen Programma.
Indie Programma Commissie (IPC), 1933-1941
De Indië Programma Commissie was ingesteld bij beschikking van de minister van Waterstaat van 30 maart 1933 (Stcrt. 81). Zij oefende controle uit op de uitzendingen van de omroepen naar overzeese gebiedsdelen van het koninkrijk buiten Europa, de zgn. 'werelduitzendingen'. De wijze waarop zij die controle uitoefende, kwam overeen met die van de Algemeen Programma Commissie. De omroepen moesten de IPC tien dagen voor de geplande uitzending het Indië Programma doen toekomen, waarin melding werd gemaakt 'van woord-, toon- of beeldinhoud van ontspannenden, leerzamen, aestethischen of ethischen aard, alsmede politieke uitzendingen en uitzendingen van propagandistische aard op het gebied van de godsdienst'.
Radio Omroep Controle Commissie (ROCC), 1930-1941
Het Radioreglement 1930 (Stb. 1930, 159; gewijzigd Stb. 1930, 272) bevatte de bepaling dat de uitzendingen van de radio-omroepen niet in strijd mochten zijn met de veiligheid van de staat, de openbare orde of de goede zeden (art. 9, eerste lid). De Radio Omroep Controle Commissie zag toe op de naleving van dit artikel en oefende daartoe controle uit op de dagelijkse uitzendingen. Zij was ingesteld bij Koninklijk Besluit van 3 juli 1930 (Stcrt. 130).
Televisieraad, 1951-1954
De Televisieraad was ingesteld bij de Televisiebeschikking van de minister van Onderwijs, Kunst en Wetenschappen van 29 september 1951 (Stcrt. 227), art. 9. Hij kan beschouwd worden als opvolger van de Televisiecommissie, die in de jaren 1936-1940 en 1948-1951 actief was. Zijn taak was het geven van voorlichting omtrent alle met de televisie in verband staande onderwerpen, in het bijzonder over de inrichting en invoering van een definitief televisiebestel. In 1954 werd de raad opgeheven en zijn taak door de Radioraad overgenomen.
Prof.mr. P.S. Gerbrandy als voorzitter van de Radioraad, 1937-1939 en 1946-1957
De antirevolutionaire politicus mr. P.S. Gerbrandy (1885-1961) had in de jaren 1929-1939 en 1950-1958 zitting in de Radioraad - eerst als lid, vanaf 1937 als voorzitter. Voor de oorlog was hij ook werkzaam in de Algemeen Programma Commissie, de Indië Programma Commissie en de Radio Omroep Controle Commissie. In 1951 werd hij benoemd tot voorzitter van de nieuwe Televisieraad. Tussen 1937 en 1958 was hij bovendien voorzitter van de raad van beheer van de Nederlandse Omroep-Zender Maatschappij (NOZEMA), welke belast was met de aanleg en het beheer van de zenders.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Op twee uitzonderingen na bevonden zich de archieven voor het begin van de bewerking in het archiefdepot van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur.
  • In het archiefdepot van de Mediaraad, taakopvolger van de Radioraad / Omroepraad, berustten enkele archiefbescheiden van de Radioraad.
  • Het overgrote deel van bet archief van de Radio Omroep Controle Commissie, bevattende teksten van gecensureerde radioprogramma's over de periode 1930-1941, bevond zich tot 2003 bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) te Amsterdam. De Radioraad had in het voorjaar van 1947 het archief aan het IISG afgestaan omdat de gecensureerde teksten van de radio-uitzendingen, die door de secretaris tot het oud-archief van de Radioraad gerekend werden, in een veel te vochtige ruimte waren opgeslagen.
Een groot deel van de in het archiefdepot van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur aanwezige archieven van de Radioraad waren voorzien van een plaatsingslijst. ( Wijfjes, Radio onder Restrictie, 333. Inv.nr. 10. )
Het bestand dat bij het IISG was ondergebracht, was in 1983 voorzien van een inventaris.
Het archief dat op het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur berustte, is in 2001 overgedragen aan het Algemeen Rijksarchief.
Het gedeelte dat was ondergebracht bij Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) te Amsterdam, is op initiatief van het Instituur in 2003 aan het Nationaal Archief overgedragen.
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
De inventaris bevat de archieven van de Radioraad, de rechtstreeks daaronder ressorterende commissies en de archieven van de door hun taakstelling nauw met de Radioraad verbonden Algemene Programma Commissie, Indie Programma Commissie, Radio Omroep Controle Commissie en Televisieraad. Tevens werd in deze inventaris opgenomen het archief van de voorzitter van de Radioraad, prof. mr. P.C. Gerbrandy.
De begincesuur van de archieven is gesteld op 29 januari 1929, de dag van de installatie van de Radioraad. De eindcesuur werd bepaald door de opheffing van de Radioraad op 29 mei 1969.
Selectie en vernietiging
De bestanden, afkomstig van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, zijn in 1991 bewerkt door de Centrale Archief Selectiedienst te Winschoten. De omvang bedroeg voor de bewerking 33 meter. Hiervan werden 8,5 meter voor bewaring aangemerkt. Het percentage vernietigd archief is derhalve 74,3.
Het bestand direct te vernietigen archiefbescheiden werd na goedkeuring van de incidentele vernietigingslijst door betrokken instanties, conform de procedure zoals neergelegd in het Archiefbesluit 1968, afgevoerd naar Lignac & Levison b.v., voorheen Bureau Vernietiging Overheidsarchieven te Apeldoorn.
Het bestand dat tussen 1947 en 2003 op het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam bewaard werd, is in 1983 geïnventariseerd. Over de bewerking zijn geen bijzonderheden bekend. Waarschijnlijk is dit bestand niet geschoond.
Ordening van het archief
Bij de beoordeling van de plaatsing van de archiefbescheiden in de archieven van de commissies en de voorzitter van de raad is strikt gelet op het bestemmingsbeginsel.
De in deze inventaris voorkomende beschrijvingen zijn hoofdzakelijk onderwerpsbeschrijvingen op map/doosniveau. De oorspronkelijke ordening in de mappen is zoveel mogelijk gehandhaafd en gaat soms van 'oud naar jong', soms van 'jong naar oud'. De gebruikelijke redactionele vorm 'stukken betreffende' is in de betreffende beschrijvingen achterwege gelaten, aangezien deze geen directe informatiewaarde voor het opzoeken van de stukken bevat.
Het te bewaren archiefgedeelte werd opgenomen in het archiefdepot van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. De bestanden 'vreemd archief en 'documentatie' werden eveneens aan het ministerie geretourneerd.
In 2003 zijn beide bestanden samengevoegd op basis van de ordening van de inventaris van het deel dat van het ministerie afkomstig was. De belangrijkste afweging hierbij was dat in deze inventaris een duidelijker onderscheid werd gemaakt tussen de archiefvormers. De stukken zijn zoveel mogelijk gepast in de bestaande ordening - met uitzondering van de ter controle aan de commissies voorgelegde teksten van radio-uitzendingen, welke direct achter de eigentijdse toegangen (registers) zijn geplaatst.
De stukken, afkomstig van het IISG, zijn bij die gelegenheid opnieuw genummerd. Voor een overzicht van de oude IISG-nummers en de nieuwe nummers zij verwezen naar de concordantie in de bijlagen.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk: Radioraad, Algemene Programma Commissie, Indië Programmacommissie, Radio Omroep Controle Commissie en de Televisieraad, nummer toegang 2.27.05, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, CRM / Radio en Televisie cies., 2.27.05, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Afgescheiden archiefmateriaal
Het overgrote deel van het archief van de Radio Omroep Controle Commissie, bevattende teksten van gecensureerde radioprogramma's over de periode 1930-1941, bevindt zich bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) te Amsterdam. De Radioraad heeft in het voorjaar van 1947 het archief aan het IISG afgestaan omdat de gecensureerde teksten van de radio-uitzendingen, die door de secretaris tot het oud-archief van de Radioraad gerekend werden, in een veel te vochtige ruimte waren opgeslagen.
Verwante archieven
Met de gelijkschakeling van de omroepen in 1941 kwam een einde aan het bestaan van de Algemeen Programma Commissie, de Indië Programma Commissie en de Radio Omroep Controle Commissie. Er zijn geen directe opvolgers bekend anders dan de Rijksradio Omroep 'de Nederlandsche Omroep' en de Cultuur Kamer, die als censuuruitoefende instanties in zekere zin de toezichthoudende rol overnamen. De archieven van beide instellingen berusten op het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) te Amsterdam.
Directe voorgangers van de Televisieraad waren de eerste en tweede Televisiecommissie, die respectievelijk tussen 1936-1940 en 1948-1951 actief waren. Het archief van beide commissies is beschreven in toegang nr. 2.16.81.19, Inventaris van het archief van de Televisiecommissie, 1936-1951.

Bijlagen

Overzicht van geraadpleegde bronnen Boer, J. de. De plaats van de omroep in het openbare leven in Nederland tot 1940. Leiden: s.n. 1946. Campfens, M. De Nederlandse archieven van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam. Amsterdam: Van Gennep, 1984. Crone, M. Hilversum unter dem Hakenkreuz. Die Rundfunkpolitik der Nationalsozialisten in den besetzten Niederlanden 1940-1945. München: s.n. 1983. Gerbrandy, P.S. Het vraagstuk van de radio-omroep. Kampen: s.n. 1934. Heuvel, J.H.J. van den. Nationaal of verzuild. De strijd om het Nederlandse omroepbestel in de periode 1923-1947. Baarn: s.n. 1976. Radioraad 1929-1934. Gedenkschrift uitgegeven ter gelegenheid van de viering van het eerste lustrum van den Radioraad in zijn daarvoor belegde herdenkingsvergadering in het departement van Binnenlandse Zaken op 31 januari 1934. 's-Gravenhage: s.n. 1934. Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden. 's-Gravenhage: Staatsuitgeverij, 1928. Struik, A. Rapport van het archieftechnisch onderzoek ten behoeve van de bewerking van het archief van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Directoraat-Generaal voor Volksontwikkeling en taakvoorgangers (1919) 1945-1965. 's-Gravenhage: CAS, 1989. Wijfjes, H. Radio onder restrictie. Overheidsbemoeiing met radioprogramma's 1919-1941. Amsterdam: Stichting beheer IISG, 1988.
Concordantie
Oud nr. IISG Nieuw nr. NA
1 243
2 244
3 245
4 246
5 247
6 248
7 249
8 250
9 251
10 252
11 253
12 254
13 255
14 256
15 257
16 258
17 259
18 260
19 261
20 262
21 263
22 264
23 265
24 266
25 267
26 268
27 269
28 270
29 271
30 272
31 273
32 274
33 275
34 276
35 277
36 278
37 279
38 280
39 281
40 282
41 283
42 284
43 285
44 286
45 287
46 288
47 289
48 290
49 291
50 292
51 293
52 294
53 295
54 296
55 297
56 298
57 299
58 300
59 301
60 302
61 303
62 304
63 305
64 306
65 307
66 308
67 309
68 310
69 311
70 312
71 313
72 314
73 315
74 316
75 317
76 318
77 319
78 320
79 321
80 322
81 323
82 324
83 325
84 326
85 327
86 328
87 329
88 330
89 331
90 332
91 333
92 334
93 335
94 336
95 337
96 338
97 339
98 340
99 341
100 342
101 343
102 344
103 345
104 346
105 347
106 348
107 349
108 350
109 351
110 352
111 353
112 354
113 364
114 362
115 363
116 355
117 356
118 357
119 358
120 359
121 360
122 361
123 140
124 141
125 142
126 143
127 144
128 145
129 146
130 147
131 148
132 149
133 150
134 151
135 152
136 153
137 154
138 155
139 156
140 157
141 158
142 159
143 160
144 161
145 162
146 163
147 164
148 165
149 166
150 167
151 168
152 169
153 170
154 171
155 172
156 173
157 174
158 175
159 176
160 177
161 178
162 179
163 180
164 181
165 182
166 183
167 184
168 185
169 186
170 187
171 188
172 189
173 190
174 191
175 192
176 193
177 194
178 195
179 196
180 197
181 198
182 199
183 200
184 201
185 202
186 203
187 204
188 205
189 206
190 207
191 208
192 209
193 210
194 211
195 212
196 213
197 214
198 215
199 216
200 217
201 218
202 219
203 220
204 221
205 222
206 223
207 224
208 225
209 226
210 227
211 228
212 229
213 230
214 231
215 232
216 233
217 234
218 235
219 236
220 237
221 238
222 239
223 240
224 241
225 242
226 138
227 139
228 136
229 137
230 365
231 366
232 367
233 368
234 369
Oud nr. IISGNieuw nr. NA

Archiefbestanddelen