Terug naar zoekresultaten

2.16.53 Inventaris van het archief van de Weerschepencommissie, 1947-1975

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.16.53
Inventaris van het archief van de Weerschepencommissie, 1947-1975

Auteur

J.M.W.M. Nihof

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1986 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Commissie Weerschepen
Cie. Weerschepen

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1947-1975

Archiefbloknummer

W26603

Omvang

; 70 inventarisnummer(s) 1,60 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het. Het archief bevat stukken in het.
Nederlands
Engels

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Het archief bevat tekeningen.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Weerschepencommissie (1947-1951) Weerschepencommissie (1951-1975)

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief bevat onder meer stukken betreffende regelgeving en procedures, het beheer en de exploitatie van de weerschepen, waaronder tekeningen en bestek van de bouw van een nieuw schip, stukken betreffende de werkzaamheden aan boord, waaronder series reisrapporten van weerschepen de "Cirrus" en de "Cumulus", en stukken betreffende de samenwerking met andere landen.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Oprichting van de Weerschepencommissie
De noodzaak tot het stationeren van weerschepen op de Noord-Atlantische Oceaan kwam reeds tot uitdrukking in de Tweede Wereldoorlog. Gedurende deze periode patrouilleerden Amerikaanse en Engelse schepen op de Oceaan met het doel meteorologische gegevens te verzamelen voor de geallieerde oorlogsvliegers die de Noord-Atlantische Oceaan overstaken. Na de oorlog zag men algauw in dat deze gegevens ook zeer nuttig waren voor de burgerluchtvaart. En zo werd dan ook op 25-09-1946 op initiatief van de International Civil Aviation Organisation (de I.C.A.O.) door vrijwel alle luchtvarende landen een overeenkomst getekend waarbij de Noord-Atlantische Weerschepenorganisatie in het leven werd geroepen. ( Zie archief Rijksluchtvaartdienst periode 1930-1949 code J7 G1 en periode 1950-1971 classificatie .07.354/.07.1 (weerschepen) ) Nederland heeft bij wet van 18-03-1948 staatsblad I 109 deze overeenkomst bekrachtigd.
Taakuitoefening
Om aan de uit de overeenkomst voortvloeiende verplichting te kunnen voldoen zijn er in 1947 door de Nederlandse regering twee fregatten aangekocht van de Amerikaanse Marine. Na verbouwing van deze schepen werden ze ingezet als weerschip op de Atlantische Oceaan.
Door de I.C.A.O. waren op de Atlantische Oceaan vaste punten uitgezet, stations genaamd, waar de weerschepen moesten patrouilleren. Nederland bemande samen met andere landen enkele van deze stations.
De uitvoering van de taak geschiedde onder de verantwoordelijkheid van de Directeur-Generaal van de Rijksluchtvaartdienst. Deze liet zich adviseren door de op 13-01-1947, door de minister van Verkeer, ingestelde Weerschepencommissie. In deze commissie zaten deskundigen van verschillende disciplines, onder het voorzitterschap van de heer A.S. de Bats, hoofdinspecteur voor de Scheepvaart.
De taak van deze commissie was:
  1. "Het voorbereiden van de deelneming door Nederland aan de Weerschepenorganisatie op de Noordelijke Atlantische Oceaan en het doen van alle nodige voorstellen ten aanzien van de dienstuitvoering, waaronder die voor aanschaffingen aan de D.G. van de Rijksluchtvaartdienst.
  2. Het onderhouden van verbindingen met de door de Belgische regering aan te wijzen autoriteiten ter verzekering van de goede samenwerking bij de exploitatie van het Nederlands-Belgisch station.
  3. Het aan de D.G. van de Rijksluchtvaartdienst uitbrengen van verslagen omtrent de werkzaamheden van de commissie." ( Zie archief Rijksluchtvaartdienst periode 1930-1949 code J7 G1 en periode 1950-1971 classificatie .07.354/.07.1 (weerschepen) )
Een nieuwe Weerschepencommissie
Door de opheffing van de samenwerking met België en de onduidelijkheid over wie de zorg had ten aanzien van de exploitatie van de weerschepen werd bij beschikking d.d. 10-12-1951 no. pol.20532 de commissie opgeheven en gelijktijdig een nieuwe Weerschepencommissie ingesteld. ( Zie inv.nr. 5 ) Tevens werd in deze beschikking bepaald dat de D.G. van de Rijksluchtvaartdienst verantwoordelijk was voor het beheer, de exploitatie en het dienst doen van de weerschepen. Het Directoraat-Generaal voor de Scheepvaart werd ingeschakeld voor het technisch toezicht op de exploitatie van de weerschepen. De voorzitter van deze Weerschepencommissie werd het hoofd van de afdeling luchtverkeersbeveiliging (L.V.B.), de heer A.P. Bekker.
De Weerschepencommissie had als taak:
  1. "De coördinatie van de desiderata, welke rijzen bij de instanties die in de uitvoering van de dienst van de weerschepen een taak hebben.
  2. Het doen van voorstellen omtrent de uitvoering van de dienst aan boord van de weerschepen, de samenwerking van de daarbij betrokken diensten en omtrent ale onderwerpen betrekking hebbende op de goede uitoefening van de dienst van de weerschepen.
  3. Het doen van voorstellen omtrent bijzondere voorzieningen.
  4. Het uitbrengen van verslagen omtrent de werkzaamheden van de commissie."
Het uitrusten van de schepen was opgedragen aan Van Nievelt Goudriaan en co's Stoomvaartmaatschappij n.v. Deze maatschappij zorgde voor de bemanning, proviandering en onderhoud van de schepen.
De meteorologische waarnemingen werden verricht door personeel van het K.N.M.I.
De afdeling Luchtverkeersbeveiliging droeg zorg voor de radiografische verbindingen, de hulpverlening aan vliegtuigen voor de navigatie enz.
Ligging van weerschepenstations tussen 1947 en 1988:
Embedded Image
Opheffing
Door de technische ontwikkeling werd de luchtvaart steeds minder afhankelijk van communicatie- en navigatiehulp van de weerschepen. Ook de meteorologische informatie die rechtstreeks aan passerende vliegtuigen werd verstrekt kwam te vervallen. Toen ook de Internationale organisatie voor de Burgerluchtvaart (I.C.A.O.) meende dat het weerschepensysteem niet meer thuis hoorde onder deze organisatie, werd besloten de overeenkomst per 01-07-1975 te beëindigen. ( Zie inv.nr. 71 Persbulletin 830 A/2.13 d.d. 21-01-1975 ) Op diezelfde datum werd, door de Minister van Verkeer en Waterstaat, ook de Nederlandse Weerschepencommissie opgeheven. ( Zie inv.nr. 5 )
Het weerschip de "Cumulus" en het beheer over dit schip werd overgedragen aan het K.N.M.I.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Het was niet meer na te gaan wanneer het archief aan het Centraal Semi-statisch archief van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat was overgedragen.
Uit de stukken bleek dat er een inschrijfregister gebruikt was, maar dit is niet aangetroffen. Bij de huidige inventarisatie kwam naar voren dat er reeds eerder een ordeningspoging gedaan was. De stukken waren ruwweg op onderwerp bij elkaar geplaatst.
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Bij aanvang van de inventarisatie bestond het archief uit 2 meter. Na inventarisatie van het archief resteerde nog 1,5 meter. Vernietigd zijn behoudens dubbelen alleen stukken die voorkomen op de vernietigingslijst van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, hoofdstuk algemeen.
Verantwoording van de bewerking
Uit de aangetroffen ordening bleek dat de toenmalige secretaris geen scheiding had aangebracht tussen de archieven van de oude en nieuwe Weerschepencommissie. Derhalve is besloten deze ordening te handhaven, mede omdat de oorspronkelijke ordening niet meer na te gaan was.
Ordening van het archief
De stukken zijn gesplitst in die van "algemene aard" en van "bijzondere onderwerpen". De stukken van de laatste categorie zijn chronologisch gerangschikt per taakonderdeel.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Commissie Weerschepen, nummer toegang 2.16.53, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Cie. Weerschepen, 2.16.53, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
Voor verdere informatie over de weerschepen wordt verwezen naar het archief van de Rijksluchtvaartdienst:
  1. periode 1930-1949 de serie eigen minuten onder code J7 G1 en in het bundel archief over die periode de bundels 333 en 334,
  2. periode 1950-1971 classificatie .07.354 Weerschepen en classificatie -1.814 I.C.A.O. Joint Support Weerschepen.