2.21.160 Inventaris van het archief van W.F. Theunissen [levensjaren 1882- 1961], 1882-1961

Willem Frederik Theunissen werd op 28 oktober 1882 in Den Haag geboren. Hij bezocht de lagere school en de H.B.S., waar hij naam maakte als atleet. In 1898 en 1899 bereikte hij het Nederlands record hardlopen op de Engelse mijl en de 2000 meter. Ook tijdens zijn in 1901 aangevangen medicijnenstudie aan de gemeenteuniversiteit van Amsterdam nam de topsport een belangrijke plaats in. In 1908 won hij de marathonloop Rotterdam-Gouda, een voorwedstrijd voor de Olympische Spelen; een tijdens de wedstrijd opgelopen blessure verhinderde zijn uitzending.

Theunissen specialiseerde zich als zenuwarts in het Herseninstituut in Amsterdam en na zijn artsenexamen in 1909 was hij een tijdlang werkzaam als assistent aan de universiteit aldaar. In 1914 werd hij assistent-geneesheer in de Willem Arntszhoeve in Den Dolder, maar in 1915 vertrok hij naar Nederlands-Indië om daar de directie te voeren over diverse krankzinnigengestichten: in Buitenzorg (1916-1918), in het doorgangshuis Grogal in Batavia (1923-1924), in Magalang (1924-1925) en over de inrichting Soemba Porong bij Lawang (1925-1935). In 1935 werd hij benoemd tot waarnemend hoofd van de Dienst Volksgezondheid in Batavia, in 1938 directeur. Tevens was hij vanaf 1935 met de inspectie van het ziekenhuiswezen belast.

In deze functie wist hij zijn organisatorische talenten ten volle te ontplooien: reeds als waarnemer stippelde hij een beleid uit, dat vooral gericht was op de creatie van medische voorzieningen in de buitengewesten, om daarmee tevens de in deze gewesten endemische epidemieën te bestrijden. In dit kader paste de oprichting van een Instituut voor Lepra-onderzoek in de Grote Oost. In 1937 bereidde hij de Volkenbonds-conferentie voor Tropische Hygiëne in Bandung voor. Na zijn formele benoeming tot directeur richtte hij vooral zijn aandacht op de terugdringing van de malaria; zij was een noodzakelijk complement van de reeds georganiseerde tuberculosebestrijding, waartoe in Bandung een volkssanatorium was opgericht. Mede op zijn gezag werd het moeras bij het Fort Tandjong Priok, een voortdurende klimatologische bedreiging voor de gezondheid in Batavia, gedempt. Onder zijn bewind werden ook de ziekenhuizen in Batavia en Bandung vernieuwd. In 1940 lanceerde hij een campagne voor een meer gedecentraliseerde krankzinnigenzorg. Zijn bemoeienissen maakten beraadslagingen over decentralisatie van de gehele dienst noodzakelijk.

Theunissen, wiens bureau qua importantie uitgroeide tot een waar departement van volksgezondheid, wijdde zich ook aan de Nederlands-Indische Padvindersbond, waarvan hij van 1935 tot 1946 hoofd was. Zijn werkzaamheden werden echter door de inval van de Japanners afgebroken en ook zelf ontkwam hij in 1942 niet aan de internering. In 1946 keerde hij voorgoed naar Nederland terug. Hij verrichtte er werkzaamheden bij de Geneeskundige Dienst in Amsterdam en militaire keuringsraden, werd redacteur van de afdeling psychiatrie en neurologie van de Excerpta Medica en adviseerde de rechterlijke macht als getuige-deskundige bij strafprocessen. Ook was hij hoofd van de afdeling Amsterdam van de F.S. Meyers-Vereniging, die zich bezig hield met de nazorg van ter beschikking gestelden.

W.F. Theunissen huwde in maart 1920 Maartje Prins (1894-1975). Op 28 juli 1961 overleed hij in Amsterdam.

In januari 1979 werden zijn papieren, hoofdzakelijk bestaande uit foto's en twee plakboeken met kranteknipsels, door mr. J. Drijber, burgemeester van Zwolle, aan het Algemeen Rijksarchief geschonken. Onmiddellijk hierna werden zij geïnventariseerd door drs. J.A.A. Bervoets, chartermeester I bij de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief in Den Haag.

Schenking (van een niet overheidsarchief)

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 332 W.F. Theunissen, nummer toegang 2.21.160, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Theunissen, 2.21.160, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar