2.21.094 Inventaris van het archief van mr. A.M. Joekes [levensjaren 1885-1962], (1858) 1895-1962

Adolf Marcus Joekes, zoon van de gouverneur van Sumatra's Westkust, Adolf Marcus Joekes en Elisabeth Helena Liefrinck, werd op 5 mei 1885 te Boea in Nederlands-Indië geboren. Hij huwde op 7 juni 1911 met Elsje van Wulfften Palthe, dochter van Dirk Willem van Wulfften Palthe en Willemine Jalink. Van haar had hij drie zonen en een dochter, te weten: Adolf Marcus, geboren in 1912, Willemine in 1913, Dirk Willem in 1916 en Theodoor Hendrik, geboren in 1923. Hij overleed te 's-Gravenhage op 1 april 1962.

Adolf Marcus Joekes doorliep het gymnasium te Zwolle en 's-Gravenhage en studeerde vervolgens rechten en staatswetenschappen te Leiden. In 1908 promoveerde hij op stellingen in de rechtswetenschap. In 1910 verliet hij de universiteit, waarna hij een jaar later tot doctor in de staatswetenschappen promoveerde op het proefschrift: "Schets van de bevoegdheden der Nederlandse Consuls". In 1910 trad hij in dienst van de Samarang-Joana en de Samarang-Cheribon Stoomtrammaatschappijen. In 1911 vertrok Mr. Joekes naar Nederlands-Indië, waar hij te Semarang als secretaris van de hoofdvertegenwoordiger der zustermaatschappijen in functie was. Van 1918-1920 was hij secretaris van de directie dier maatschappijen te 's-Gravenhage. In 1920 werd Mr.Joekes benoemd tot referendaris in algemene dienst aan het Departement van Arbeid. In 1923 volgde zijn benoeming tot administrateur aan dit departement. In de jaren 1921, 1922, 1923 en 1924 was hij secretaris van de Nederlandse delegatie op de Internationale Arbeidsconferenties te Genève; in latere jaren herhaaldelijk regeringsgedelegeerde op die conferenties.

Sedert 1925 was Mr.Joekes lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor de Vrijzinnig Democratische Bond, van welke partij hij vanaf 1933 fractievoorzitter was. Ook had hij zitting in het Hoofdbestuur van de V.D.B. en in het Hoofdbestuur van de Vrijzinnig Democratische Jongerenorganisatie, in het laatste als adviseur. Na de oprichting van de Partij van de Arbeid in 1946 maakte hij deel uit van het Hoofdbestuur van de P.v.d.A. Als redacteur was hij verbonden aan het weekblad "De Vrijzinnig Democraat", het algemeen democratisch maandblad "De Opbouw" en het jaarboek "Grotius".

Hij was lid van de Vlootcommissie van 1933-1940 en lid der Staatscommissie ter voorbereiding van de Grondwetsherziening in 1938 en 1946. In de oorlog zat hij als gijzelaar van 4 mei tot 18 december 1942 gevangen te St. Michielsgestel en van 1 april 1943 tot het einde van de oorlog achtereenvolgens een jaar in het Oranjehotel te Scheveningen, een maand te Vught en te Haaren en tenslotte een jaar te Buchenwald. Van 1945-1947 maakte hij deel uit van het College van Rijksbemiddelaars.

Van 1948-1952 was hij minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. In 1949 werd hij benoemd, zowel als lid van de Nederlandse delegatie ter Beneluxconferentie, als ook als lid van de Nederlandse delegatie ter Ronde Tafelconferentie.

In 1952 werd hij benoemd tot lid van de Raad van State, welke functie hij uitoefende tot zijn ontslagaanvrage bij het bereiken van de 75-jarige leeftijd in 1960. Gedurende deze tijd was Mr. Joekes lid van het Genootschap voor Internationale Zaken en voorzitter van het Nederlands Comité Unicef.

Als bestuurslid van het Kartinifonds, de Tjandistichting, het Dr.D.Bosfonds en de Mr.C.Th. van Deventerstichting deed hij veel voor de bevordering van het onderwijs in Nederlands-Indië.

Van zijn hand verschenen enige monografieën, o.a. "Gebruik van en beschikking over particuliere spoor- en tramwegen voor de Staat" in 1915, "De Internationale Arbeidswetgeving 1919-1925" in het werk: "Het Departement van Arbeid, Handel en Nijverheid onder minister Aalberse 1921-1925" en het hoofdstuk "Buitenlandse Betrekkingen" in "Nederlands Bestuursrecht" in 1923. Voorts schreef hij tal van artikelen o.a. in het maandblad "De Opbouw" en in "De Volkenbond", orgaan der Vereniging voor Volkenbond en Vrede.

Mr.Joekes was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Grootkruis van de Orde van de Eikenkroon van Luxemburg en Grootkruis van de Kroonorde van België.

Stambomen:

De nagelaten papieren van Mr.A.M.Joekes werden door de familie in 1962 in bewaring gegeven aan het Algemeen Rijksarchief.

Het archief is voor langere tijd in beheer, niet in eigendom verkregen.

Het archief is voor langere tijd in beheer, niet in eigendom verkregen.

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 156 A.M. Joekes, nummer toegang 2.21.094, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Joekes, 2.21.094, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar