2.05.54 Inventaris van het archief van de Ein- und Ausreisestelle Maastricht, (1925) 1940-1944

Na de inval van de Duitse Weermacht in Nederland in mei 1940 werden de consulaten te Amsterdam, Rotterdam, Arnhem, Den Haag en Maastricht opgeheven. Daarbij vervielen de taken van het consulaat of werden deze door andere instellingen overgenomen. Zo werd de afgifte van passen aan Duitsers vanaf juni 1940 een taak van de Ein- und Ausreisestelle, welke instelling kwam te ressorteren onder de Höhere SS- und Polizeiführer beim Reichskommissar für die besetzten niederländischen Gebiete.

De Ein- und Ausreisestelle waren evenals de voormalige consulaten belast met het verlenen van in- en uitreisvergunningen. Dit hield verband met de Verordnung des Reichskommissar für die besetzten niederländischen Gebiete über die Ein- und Ausreise 6/1940 van 6 juni 1940. Deze verbood alle grensoverschrijdingen zonder een vergunning, die door of vanwege de Reichskommissar was verleend. Een van de Ein- und Ausreisestellen was het in deze inventaris beschreven kantoor in Maastricht, dat evenals zijn voorganger de provincie Limburg ten zuiden van de spoorlijn Vlodorp - Roermond - Weert - Budel als ambtsgebied had.

Deze Ein- und Ausreisestelle begon in juni 1940 met zijn werkzaamheden en moest deze beëindigen bij de bevrijding van Maastricht in september 1944 door de Geallieerden.

Het archief bestrijkt de periode van juni 1940 tot september 1944. Bij de opheffing van het Duitse consulaat in 1940 heeft de Ein- und Ausreisestelle het archief van haar rechtsvoorganger, het Duitse consulaat te Maastricht, waarschijnlijk in zijn geheel overgenomen. In 1948 is dit archief samen met dat van de Ein- und Ausreisestelle aan het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD) overgedragen. Tot die tijd had de Politieke Recherche Afdeling (PRA) van de Gemeentepolitie te Maastricht dit archief gebruikt voor de afwikkeling van onderzoek naar gedragingen van Nederlanders en Duitsers tijdens en voor de bezetting. Omdat het kantoorpand van de PRA Maastricht aan de Papenstraat 11 te Maastricht begin 1948 ontruimd moest worden, bood deze de beide archieven voor overname aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan. Het ministerie meende dat deze meer thuis hoorden op het Algemeen Rijksarchief (ARA) te 's-Gravenhage. Het ARA verklaarde zich op haar beurt bereid om het op te nemen in het fonds van oorlogs- en crisisarchieven. Desondanks werd na inspectie ter plaatse aanvankelijk overeengekomen deze archieven aan het Rijksarchief in Limburg over te dragen. Het RIOD had toen ook al blijk gegeven belangstelling voor deze archieven te hebben. Datzelfde jaar besloot het ARA alle oorlogsarchivalia aan het RIOD in langdurige bewaring te geven.

In het verlengde daarvan werden beide voornoemde archieven in februari 1949 in het depot van het RIOD aan de Pompstationsweg te Scheveningen gedeponeerd. In 1950 heeft het RIOD wegens opheffing van dit depot en ruimtegebrek in het eigen kantoor te Amsterdam deze archieven in het hulpdepot van het ARA aan het Kortenbosch te Den Haag geplaatst.

Met de ingebruikneming van het nieuwe hulpdepot van het ARA in 1952 in Schaarsbergen zijn de archieven daarheen overgebracht. Toen het ruimtegebrek bij het ARA in 1980 door de ingebruikneming van een nieuw gebouw was opgelost, keerden de archieven terug in Den Haag. Tot eind 1999 werden deze archieven nauwelijks voor onderzoek benut.

Overbrenging van een overheidsarchief

Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ein- und Ausreisestelle Maastricht, nummer toegang 2.05.54, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Ein- und Ausreisestelle Maastricht, 2.05.54, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar