Nederlands
English
Français
Deutsch
Português
Español
Bahasa Indonesia
Kreyol ayisyen
FryskDoor de grote belangstelling voor het CABR is onze studiezaal vaak volgeboekt. Kunt u geen archiefstuk reserveren? Bekijk dan onze pagina over de aangepaste dienstverlening.
Terug naar zoekresultaten
2.11.23.02 Inventaris van het archief van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd: Afdeling Algemene Zaken, 1939-1945 (1950)
Het archief van de Afdeling Algemene Zaken van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd (1940-1945) bestaat uit stukken betreffende de organisatie en algemene zaken van deze instelling; o.a. bestaand uit een organisatie schema en stukken m.b.t. het instellen van verschillende bureaus - autoriteiten - en organisaties. Het archief bevat tevens een verzameling rapporten en overzichten, verslagen, berichten, publicaties, correspondentie en agenda's van niet gerubriceerde stukken.Ten tweede beschrijft de inventaris van het archief een overzicht van stukken van een bijzondere aard. Hieronder vallen voornamelijk stukken betreffende maatregelen genomen aangaande de verschillende bedrijfstakken binnen de tertiaire sector, evenals stukken m.b.t. de distributie en consumptie van diverse agrarische producten. Een wezenlijk onderdeel hiervan zijn de stukken betreffende de handhaving van de genomen maatregelen door de Nederlandse autoriteiten en Duitse bezetter.Het archief bevat stukken welken inzicht bieden in beleidsplannen van de verschillende commissies van het Rijksbureau, en maatregel afkomstig en ten behoeven van verschillende instanties als de Duitse autoriteiten, de weermacht, of de Rijkscommissaris A. Seyss Inquart. De maatregelen hebben o.a. betrekking op herstelfondsen, de rantsoenering, de levering van producten aan Nazi Duitsland, joodse kwesties, de arbeidsdienstplicht, propaganda, voedselprijzen, zwarthandel, tuchtrechtspraak, en voorbereiding tot de Hongerwinter.Lees meerLees minder
Bekijk de zoekhulp bij dit archief
Archief
Titel
2.11.23.02 Inventaris van het archief van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd: Afdeling Algemene Zaken, 1939-1945 (1950)
Auteur
J.G.M.A. RolfesVersie
27-03-2022
Copyright
Nationaal Archief, Den Haag
1974 cc0Beschrijving van het archief
Naam archiefblok
Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd: Afdeling Algemene Zaken Voedselvoorziening / AZ
Periodisering
archiefvorming: 1939-1945 oudste stuk - jongste stuk: 1939-1950
Archiefbloknummer
L22002Omvang
; 563 inventarisnummer(s) 14,30 meterTaal van het archiefmateriaal
Het merendeel der stukken is in heten het. Nederlands
Duits
Soort archiefmateriaal
Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.Archiefdienst
Nationaal ArchiefLocatie
Den HaagArchiefvormers
Afdeling Algemene Zaken van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in OorlogstijdSamenvatting van de inhoud van het archief
Het archief van de Afdeling Algemene Zaken van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd (1940-1945) bestaat uit stukken betreffende de organisatie en algemene zaken van deze instelling; o.a. bestaand uit een organisatie schema en stukken m.b.t. het instellen van verschillende bureaus - autoriteiten - en organisaties. Het archief bevat tevens een verzameling rapporten en overzichten, verslagen, berichten, publicaties, correspondentie en agenda's van niet gerubriceerde stukken.Ten tweede beschrijft de inventaris van het archief een overzicht van stukken van een bijzondere aard. Hieronder vallen voornamelijk stukken betreffende maatregelen genomen aangaande de verschillende bedrijfstakken binnen de tertiaire sector, evenals stukken m.b.t. de distributie en consumptie van diverse agrarische producten. Een wezenlijk onderdeel hiervan zijn de stukken betreffende de handhaving van de genomen maatregelen door de Nederlandse autoriteiten en Duitse bezetter.
Het archief bevat stukken welken inzicht bieden in beleidsplannen van de verschillende commissies van het Rijksbureau, en maatregel afkomstig en ten behoeven van verschillende instanties als de Duitse autoriteiten, de weermacht, of de Rijkscommissaris A. Seyss Inquart. De maatregelen hebben o.a. betrekking op herstelfondsen, de rantsoenering, de levering van producten aan Nazi Duitsland, joodse kwesties, de arbeidsdienstplicht, propaganda, voedselprijzen, zwarthandel, tuchtrechtspraak, en voorbereiding tot de Hongerwinter.
Archiefvorming
Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
- Creëer een account of log in.
- Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
- Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd: Afdeling Algemene Zaken, nummer toegang 2.11.23.02, inventarisnummer ...
Nationaal Archief, Den Haag, Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd: Afdeling Algemene Zaken, nummer toegang 2.11.23.02, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Voedselvoorziening / AZ, 2.11.23.02, inv.nr. ...
NL-HaNA, Voedselvoorziening / AZ, 2.11.23.02, inv.nr. ...
Verwant materiaal
Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
De archieven van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd, de Raad voor de Voedselvoorziening, 1942-1945, het College van Overleg voor de Voedselvoorziening, (1941) 1942-1949, zijn gesplitst in de volgende nummers: 2.11.23.01 tot en met 2.11.23.04 en 2.30.11.01 tot en met 2.30.11.14.
Verwant aan dit archief is het Werkarchief van de Regeringscommissaris voor de Akkerbouw en Veehouderij (Geheim Archief) en van de Directeur-Generaal van de Voedselvoorziening, te vinden bij het Nationaal Archief onder toegangsnummer 2.11.32.
Verder is er een verband met het archief van dr. ir. S.L. Louwes, sinds 1937 hoofd van het Rijksbureau voor de Voorbereiding van de Voedselvoorziening in Oorlogstijd. Dit archief is ook te vinden op het Nationaal Archief onder toegangsnummer 2.21.238
-
-
Voor de instelling zie inv. no. 1 van het Rijksbureau voor de Voorbereiding van de Voedselvoorziening.
onder meer omvattende:
a. Instelling en organisatie van diverse afdelingen en bureaux
Hier is ook opgeborgen de instelling van het Centraal Bureau voor onderzoek van verzoek- en bezwaarschriften. Deze oprichting geschiedde op last van de duitse bezetting. Met de leiding werd belast mr. F. Daniëls, secretaris van het College van Regeringscommissarissen, bedoeld in artikel 26a van de Landbouwcrisiswet 1933 c.q. het College voor de Voedselvoorziening. Zie ook archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel II, inv. no. 8, Bijlagen-dossier no. 2832.
b. Aanwijzen van referenten voor akkerbouwzaken
c. Samenwerking met het Centraal Distributiekantoor
d. Het verlenen aan ir. S. L. Louwes van de persoonlijke titel van Directeur-Generaal van de Voedselvoorziening
Zie Inventaris betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel II, bladzijden 5 en 6 en inv. no. 2.
e. Instelling van het College voor de Voedselvoorziening3)
f. Machtiging aan F. V. Valstar en dr. W. L. Groeneveld Meijer om de bevoegdheden als Regeringscommissaris voor de Groenten, Fruit en Sierteelt c.q. voor de steunverlening aan de fabrieksturf te blijven uitoefenen3)
Voor stukken betreffende "de Silbertaune-moord" op F. V. Valstar, zie archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel III, Centrale (crisis)controledienst, inv. no. 251.
g. Instellen van een Raad voor de Voedselvoorziening3)
h. Opheffing van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening
i. Organisatieschema's
-
-
De z.g. "Relief"-actie was de aanvoer per vliegtuig (airdropping) door de geällieerden aan het einde van de oorlog in verband met de toen in westelijk Nederland heersende hongersnood.
-
december 1944 ontbreekt
-
-
-
De agenda's van 1940 en de agenda's van 1941, genummerd 1-4000 zijn verloren gegaan bij de brand van het gebouw Lange Voorhout 1-3. Teneinde geen verwarring te stichten met reeds eerder in 1941 geagendeerde stukken, die mogelijk elders zouden worden aangetroffen, is men na de brand op 5 februari 1941 begonnen met no. 4001.
-
De agenda's, genummerd 5001-6000 en 20001-22000 van 1941 en 2001-3000 van 1942 zijn gebruikt voor het Centraal Bureau voor Onderzoek van verzoek- en bezwaarschriften. Zie de voetnoot no. 2 bij inv. no. 1.
-
De agenda's 3001-4000 en 21001-22000 van 1943 zijn niet aangetroffen.
-
Deze agenda loopt door tot en met 8 juni 1945. Vanaf 5 mei betreffen het stukken van de Directie van de Voedselvoorziening van het Ministerie van Voedselvoorziening, Landbouw en Visserij c.q. Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening.
-
-
-
Agenda voor het jaar 1945 is niet aangetroffen.
-
-
-
-
-
Zie archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel III, Afdeling Akkerbouw, nr. 246.
-
Zie inv. no. 356.
-
Zie de inleiding, bladzijde 27.
-
Zie inv. no. 358.
-
Zie Archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel II, afdeling Akkerbouw, inv. no. 335 en Deel III, Centrale (Crisis)Controledienst, inv. nos. 273-275.
-
De Landwacht Nederland is een ter aanvulling van de normale nederlandse politie in het leven geroepen, niet gekazerneerde organisatie, opgebouwd uit de gelederen van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB). Breen - excontroleur van de Centrale Controledienst - was belast met de leiding over de opsporing van economische overtredingen. Zie omtrent de persoon van Breen inv. no. 233 en de Archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel III, de Centrale (Crisis) Controledienst, inv. no. 245.
-
Deze "Rubriek" bevat een aantal omslagen met stukken betrekking hebbend op de levensmiddelenvoorziening van de bevolking zonder echter bepaalde artikelen te noemen. Voor het laatste geval moge worden verwezen naar de afzonderlijke rubrieken als in de Inleiding is aangegeven. In deze rubriek "Voedselvoorziening" in de wandeling aangeduid met de afkorting "V.V.O.", is ook aangetroffen een aantal stukken betreffende de opzet van de z.g. nood-organisatie-voedselvoorziening bij eventuele hervatting van oorlogshandelingen of andere calamiteiten op nederlands grondgebied.
-
Verordenings Blad voor het bezette Nederlands gebied, d.d. 13-1-1941, stuk 2 no. 12, archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel II, inv. no. 8, Bijlagendossier no. 2864 en Deel III, afdeling Akkerbouw, inv. no. 300.
-
Zie ook Archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving; Deel II, inv. no. 8, dossierno. 2875 en Deel III, archief van de Afdeling Akkerbouw van de Stichting Regeringsbureau voor de Uitvoering van de Landbouwcrisiswetgeving 1933, inv. nos. 381-383.
-
Zie de Archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel III, het archief van de Afdeling Akkerbouw, inv. no. 299.
-
a. Zoutdislocatie en -distributie
b. Beheer voedselvoorraden in de z.g. "Vesting-Den Haag"
c. Levensmiddelen uit Zweden o.a. zweeds wittebrood
d. Benarde voedselpositie in het westen des lands; (circulaire van de Directeur-Generaal voor de Voedselvoorziening aan de Plaatselijke Bureauhouders in Zuid Holland, Noord Holland en Utrecht)
e. De rantsoenering in Nederland, uitgedrukt in grammen, calorieën, koolhydraten, eiwitten en vetten
f. Rantsoenbepaling bij noodtoestand
g. Instructie en bonlijsten tijdens de z.g. "Hongerwinter"
Zie ook inv. no. 561.
-
a. Benoeming van duitse voedselcommissarissen voor Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland
b. Schrijven aan G. Rohde betreffende de zeer zorgelijke toestand in het westen des lands
G. Rohde, destijds duitse referent bij de Centrale (Crisis) Controledienst, was tijdens de z.g. "Hongerwinter" van 1944-1945 in 's-Gravenhage plaatsvervanger van Von der Wense, hoofd van de Hauptabteilung Ernährung und Landwirtschaft, die in verband met de opmars van de geällieerde troepen zijn bureau oorspronkelijk naar Arnhem, daarna naar Groningen, later naar Zwolle en tenslotte wederom naar Groningen had verplaatst. Omtrent de persoon van G. Rohde wordt verwezen naar de Archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel III, archief van de Centrale (Crisis) Controledienst, inv. no. 6.
c. Afdruk van een schrijven van Rijkscommissaris Seyss Inquart, waarbij burgemeester Müller van Rotterdam machtiging krijgt met betrekking tot het binnenlandse bestuur in de drie westelijke provincies
-
Zie Archieven betreffende de Landbouwcrisiswetgeving, Deel III, Centrale (Crisis) Controledienst, inv. no. 253.
-
De duitse bezetters duidden deze situatie aan met de code-naam "L-Fall".
-
Het is de samensteller van deze inventaris bekend, dat het te Arnhem gevormde schaduw-archief tijdens de slag om Arnhem in September 1944 verloren is gegaan.
-
-
-
Met ingang van 1 april 1942 zijn bij beschikking (St.Crnt. van 30 maart 1942 no. 62) ingesteld het Hoofdbedrijfschap (aanvankelijk Bedrijfsorganisatie) voor Akkerbouwprodukten en acht daaronder ressorterende bedrijfsorganisaties c.q. bedrijfschappen n.l. Bedrijfschap van Granen, Zaden en Peulvruchten, (Grazapeu), Bedrijfschap voor Zaaizaad en Pootgoed voor Akker- en Weidebouw, Bedrijfschap voor Veevoeder, Bedrijfschap voor Aardappelen, Bedrijfschap voor Suiker, Bedrijfschap voor Hooi, Stro en Ruwvoeder, Bedrijfschap voor Griend en Riet, Bedrijfschap voor Vlas en Hennep. Zie inv. ncs. 185-190.
-
-